Արատես, գյուղ Հայաստանի Վայոց ձորի մարզում, Հերմոնից 4 կմ հյուսիս-արևելք, Վարդենիսի լեռների հարավային լանջերին, Այսասի գետի հովտում:Վայոց ձորի մարզի Արատես գյուղում, Եղեգիս գետի Արատես վտակի ափին, բլրի գագաթին է գտնվում միջնադարյան հայկական ճարտարապետական վանական համալիրը:

                                                           ԶՈՐԱՑ ԵԿԵՂԵՑԻ

  Զորաց եկեղեցին 14-րդ դարի յուրահատուկ կառույց է և իր նմանը չունի ողջ Հայաստանում։ Այն չունի փակ սրահ, ավանդական տաղավար և գմբեթավոր առաստաղ։ Տանիքով ծածկված են միայն արևելյան խորանն ու կից երկու աղոթատները։

Եթե քայլեք դեպի խորանը, կնկատեք, որ անսովոր բարձրություն ունի։ Կա վարկած, որ այն նախատեսված է եղել հեծյալ զինվորների համար, ովքեր կկարողանային նստած մնալ իրենց օրհնությունը ստանալու ժամանակ։ Այս հանճարեղ կառուցվածքը թույլ էր տալիս, որ զինվորներն ընդունեն օրհնությունն ու մղվեն մարտի: